top of page

Χρόνιος Πόνος, Συμπτώματα, Διάγνωση, Θεραπεία
Γκατζώνης Στέργιος - Στυλιανός MD, Phd - Νευρολόγος

Ο χρόνιος πόνος αποτελεί μία σύνθετη, πολυπαραγοντική κατάσταση με σημαντική επίπτωση στη δημόσια υγεία, επηρεάζοντας τόσο την ποιότητα ζωής όσο και τη λειτουργικότητα των πασχόντων.

Ο χρόνιος πόνος διαφέρει σημαντικά από τον οξύ πόνο.

Ενώ ο οξύς πόνος αποτελεί έναν προστατευτικό μηχανισμό του οργανισμού, ο χρόνιος πόνος μετατρέπεται σε μια αυτόνομη ασθένεια του νευρικού συστήματος αποτελώντας μία από τις κύριες αιτίες αναπηρίας, επηρεάζοντας την δραστηριότητα, την λειτουργικότητα, την ψυχολογία και την ικανότητα του πάσχοντα για εργασία.

Τι είναι ο πόνος

Από επιστημονικής πλευράς (IASP 2020), ο πόνος είναι μια δυσάρεστη αισθητηριακή και συναισθηματική εμπειρία που σχετίζεται με πραγματική ή πιθανή ιστική βλάβη, στον οργανισμό.

Ωστόσο ο πόνος δεν είναι απλώς ένα σήμα από τον τραυματισμένο ιστό, ή την φλεγμαίνουσα περιοχή. Είναι μια υποκειμενική εμπειρία που εξαρτάται από τη νευροβιολογία, τα συναισθήματα και το ψυχοκοινωνικό υπόβαθρο του ατόμου που τον βιώνει.

Τι είναι ο χρόνιος πόνος

Ο χρόνιος πόνος είναι ο πόνος που διαρκεί περισσότερο από 3 μήνες, είτε γιατί υπάρχει παθολογική ευαισθητοποίηση του νευρικού συστήματος (κεντρική ή περιφερική), όπου ο πόνος συνεχίζεται ακόμα και χωρίς ενεργή βλάβη, είτε γιατί υπάρχει χρόνια εμμένουσα φλεγμονή ή βλάβη όπως για παράδειγμα η ρευματοειδής αρθρίτιδα, είτε για διάφορους άλλους λόγους που θα εξετάσουμε παρακάτω.

Σε κάθε περίπτωση η κατανόηση της αιτιοπαθογένειας και των μηχανισμών του χρόνιου πόνου είναι κρίσιμη για την αποτελεσματική διαχείριση και θεραπεία του.

Είναι ο πόνος ωφέλιμος;

Σαφώς και είναι αφού λειτουργεί ως άμεσο προειδοποιητικό σύστημα ότι κάτι απειλεί την ακεραιότητα του οργανισμού. Εκτός από προληπτικό αντανακλαστικό για την αποφυγή της περαιτέρω βλάβης και της ανάγκης για ακινητοποίηση, ο πόνος συμβάλει και στα εξής:

  • Ενεργοποίηση της επούλωσης

Ο πόνος προκαλεί απελευθέρωση νευροπεπτιδίων (substance P, CGRP) που αυξάνουν την τοπική αιμάτωση και φλεγμονή, επιταχύνοντας την επισκευή των ιστών.

  • Ανίχνευση συστημικών νόσων

Ο πόνος μπορεί να είναι πρώιμο σύμπτωμα σοβαρών καταστάσεων όπως ο καρκίνος, τα αυτοάνοσα και νευροεκφυλιστικά νοσήματα, κ.α.

Όταν όμως ο πόνος οφείλεται σε δυσλειτουργία του ίδιου του νευρικού συστήματος, σε περιφερική ευαισθητοποίηση δηλ. οι υποδοχείς του πόνου γίνονται υπερευαίσθητοι και ενεργοποιούνται ευκολότερα, ή όταν ο εγκέφαλος μαθαίνει ένα μοτίβο του πόνου, το αποθηκεύει και το αναπαράγει χωρίς κάποια βλάβη, τότε ο πόνος χάνει την χρησιμότητα του και γίνεται παθολογικός και εχθρικός για την υγεία.

Ποια είναι τα αίτια του χρόνιου πόνου

Ο χρόνιος πόνος δεν είναι απλά ένας παρατεταμένος πόνος που προκαλείται από έναν μόνο παράγοντα, αλλά μια δυναμική λειτουργία του νευρικού συστήματος, που εμπλέκει αισθητήρια, συναισθηματικά, γνωστικά και κινητικά στοιχεία.
Βασική του αιτία είναι η νευροπλαστικότητα, η ικανότητα δηλαδή του νευρικού συστήματος να αλλάζει δομικά και λειτουργικά. Στην περίπτωση του χρόνιου πόνου, αυτή η πλαστικότητα γίνεται «παθολογική», οδηγώντας σε αλλαγές που διαιωνίζουν τον πόνο.
Η παθοφυσιολογία του εξαρτάται από το αν υπάρχει επίμονη βλάβη ιστών/νεύρων ή αν έχει αναπτυχθεί παθολογική ευαισθητοποίηση που διατηρεί τον πόνο ακόμη και χωρίς ενεργό βλαπτικό ερέθισμα.

Νευρολογικοί μηχανισμοί χρόνιου πόνου:

  • Περιφερικοί μηχανισμοί. Συνεχής ενεργοποίηση των αλγοϋποδοχέων από φλεγμονή, μηχανική πίεση ή ισχαιμία.

  • Κεντρικοί μηχανισμοί. Ο νωτιαίος μυελός και ο εγκέφαλος υφίστανται κεντρική ευαισθητοποίηση.

  • Νευροπαθητικοί μηχανισμοί. Βλάβες σε περιφερικά ή κεντρικά νεύρα μπορούν να δημιουργήσουν αυτόματη εκφόρτιση και δημιουργία παθολογικών νευρωνικών κυκλωμάτων.

  • Ψυχοβιολογικοί παράγοντες. Το άγχος, η κατάθλιψη και η διαταραχή μετατραυματικού στρες μπορούν να ενισχύσουν τον πόνο, καθώς οι περιοχές του εγκεφάλου που εμπλέκονται στη συναισθηματική επεξεργασία επικαλύπτονται με αυτές της αντίληψης του πόνου.

  • Γενετική Προδιάθεση. Ορισμένα άτομα έχουν γενετική προδιάθεση για μεγαλύτερη ευαισθησία στον πόνο.

Μηχανισμοί πρόκλησης χρόνιου πόνου:

Ανάλογα με την αιτία, ο χρόνιος πόνος μπορεί να πυροδοτείται ή να επιδεινώνεται από:

  • Συνεχόμενη ιστική βλάβη (π.χ. καρκίνος, εκφυλιστική αρθροπάθεια).

  • Υποτροπιάζουσα φλεγμονή (π.χ. αυτοάνοσα νοσήματα).

  • Νευρικό τραύμα (χειρουργείο, τραυματισμός).

  • Κεντρική δυσλειτουργία (π.χ. ινομυαλγία, μετα-εγκεφαλικός πόνος) όπου δεν υπάρχει ενεργό περιφερικό ερέθισμα.

  • Νευρολογικές παθήσεις. Παθήσεις όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας, ο διαβήτης (διαβητική νευροπάθεια), ή η νευραλγία του τριδύμου μπορούν να βλάψουν τα νεύρα απευθείας.

Κατηγορίες του χρόνιου πόνου

Ο χρόνιος πόνος χωρίζεται σε κατηγορίες ανάλογα με τον μηχανισμό δημιουργίας του.

Από νευρολογικής και ιατρικής άποψης, η πιο αποδεκτή ταξινόμηση της IASP – International Association for the Study of Pain, περιλαμβάνει τρεις βασικές κατηγορίες και υποκατηγορίες, με ενδιάμεσες μορφές.

 

1. Χρόνιος Νευροπαθητικός Πόνος

Προέρχεται από βλάβη ή δυσλειτουργία του ίδιου του νευρικού συστήματος (περιφερικού ή κεντρικού). Δεν οφείλεται σε συνεχή ιστική βλάβη, αλλά σε «παθολογική» μετάδοση νευρικών σημάτων.

  • Περιφερικός νευροπαθητικός πόνος

Αιτίες:

  • Διαβητική περιφερική νευροπάθεια

  • Μεθερπητική νευραλγία (μετά από έρπητα ζωστήρα)

  • Τραυματική νευροπάθεια (μετά από κάταγμα, επέμβαση ή κάκωση νεύρου)

  • Σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα

  • Πόνος μέλους φάντασμα

Χαρακτηριστικά: κάψιμο, τσιμπήματα, ηλεκτρικά τινάγματα, αιφνίδιοι «σουβλεροί» πόνοι, μούδιασμα, αλλοδυνία.

  • Κεντρικός νευροπαθητικός πόνος

Αιτίες:

  • Εγκεφαλικό επεισόδιο

  • Σκλήρυνση κατά πλάκας

  • Νωτιαία κάκωση

  • Νευροεκφυλιστικά νοσήματα (π.χ. Parkinson, ALS με νευροπαθητικά στοιχεία)

Χαρακτηριστικά: συνεχής ή διαλείπων πόνος, συνήθως με έντονη αλλοδυνία και υπεραλγησία, επηρεασμένος από συναισθηματική κατάσταση.

 

2. Πόνος που προκύπτει ως συνέπεια χρόνιας ασθένειας ή νοσήματος

Οφείλεται σε συνεχή ενεργό βλάβη ιστών (π.χ. φλεγμονή, όγκος) και συμμετέχουν τόσο νευρικοί όσο και φλεγμονώδεις μηχανισμοί.

  • Φλεγμονώδης χρόνιος πόνος

Αιτίες:

  • Ρευματοειδής αρθρίτιδα

  • Αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα

  • Φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου

Μηχανισμός: συνεχή παραγωγή φλεγμονωδών μεσολαβητών που ευαισθητοποιούν τους υποδοχείς πόνου.

  • Ογκολογικός πόνος

Αιτίες:

  • Επέκταση όγκου σε νεύρα ή οστά

  • Μεταστάσεις στη σπονδυλική στήλη

  • Μετα-θεραπευτικές βλάβες από χημειοθεραπεία ή ακτινοβολία

Μηχανισμός: συνδυασμός ιστικής βλάβης, φλεγμονής και νευροπαθητικού στοιχείου.

 

3. Χρόνιος Πόνος Κεντρικής Ευαισθητοποίησης

Εδώ δεν υπάρχει εμφανής συνεχιζόμενη βλάβη ή σημαντική φλεγμονή, αλλά το κεντρικό νευρικό σύστημα γίνεται υπερ-ευαίσθητο και παράγει πόνο δυσανάλογο με το ερέθισμα.

Αιτίες/Παθήσεις:

  • Ινομυαλγία

  • Σύνδρομο χρόνιας κόπωσης

  • Χρόνιος ημικρανικός πονοκέφαλος

  • Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου

  • Κεντρική υπερευαισθησία μετά από τραυματισμό ή χειρουργείο

Χαρακτηριστικά:

  • Γενικευμένος πόνος (όχι τοπικός)

  • Μεταβλητή ένταση

  • Συχνά συνυπάρχουν κόπωση, διαταραχές ύπνου, γνωστικές δυσκολίες (“brain fog”)

Ειδικότερα ο κεντρικός μηχανισμός του χρόνιου πόνου λόγω Κεντρικής Ευαισθητοποίησης μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα:

  • Αλλοδυνία: Ένα ερέθισμα που κανονικά δεν προκαλεί πόνο (π.χ. ένα ελαφρύ άγγιγμα) γίνεται επώδυνο.

  • Υπεραλγησία: Ένα ήδη επώδυνο ερέθισμα γίνεται πολύ πιο έντονα επώδυνο.

Αυτή η υπερευαισθησία προκύπτει από αλλαγές σε μοριακό και κυτταρικό επίπεδο, όπως η αύξηση της δραστηριότητας των υποδοχέων NMDA και η απελευθέρωση νευροδιαβιβαστών (π.χ. γλουταμινικού οξέος) στον νωτιαίο μυελό.

 

4. Μικτές μορφές χρόνιου πόνου

Πολύ συχνά ένας ασθενής έχει συνδυασμό μηχανισμών, όπως:

  • Σπονδυλοαρθρίτιδα → φλεγμονώδης + νευροπαθητικός πόνος

  • Καρκίνος → ιστικός + νευροπαθητικός

  • Οσφυαλγία → αρχικά μηχανικός πόνος, στη συνέχεια κεντρική ευαισθητοποίηση

 

5. Άλλες ειδικές κατηγορίες χρόνιου πόνου

  • Χρόνιος πονοκέφαλος (ημικρανία, κεφαλαλγία τύπου τάσης, αθροιστική κεφαλαλγία)

  • Σύνδρομο σύνθετου περιοχικού πόνου (CRPS) – σπάνια αλλά σοβαρή μορφή υπερευαισθησίας μετά από τραυματισμό άκρου

  • Μετεγχειρητικός χρόνιος πόνος – μετά από θωρακοτομή, μαστεκτομή, βουβωνοκήλη κ.ά.

Ποιοι είναι οι συχνότεροι χρόνιοι πόνοι

Με βάση τα επιδημιολογικά δεδομένα από μεγάλες μετα-αναλύσεις και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, το Top 10 των πιο συχνών μορφών χρόνιου πόνου παγκοσμίως, με σειρά περίπου από τον πιο συχνό, στον λιγότερο συχνό, είναι:

  1. Χρόνια οσφυαλγία – Νο 1 αιτία μυοσκελετικής αναπηρίας παγκοσμίως.

  2. Χρόνια αυχεναλγία – Συχνά συνδεδεμένη με εκφυλιστικές αλλοιώσεις ή μυϊκή ένταση.

  3. Οστεοαρθρίτιδα (κυρίως γόνατος και ισχίου).

  4. Χρόνια κεφαλαλγία / Ημικρανία.

  5. Νευροπαθητικός πόνος (π.χ. διαβητική νευροπάθεια, μεθερπητική νευραλγία).

  6. Ινομυαλγία και άλλα σύνδρομα διάχυτου πόνου.

  7. Χρόνιος ώμος (π.χ. περιαρθρίτιδα, ρήξη στροφικού πετάλου).

  8. Χρόνιος πυελικός πόνος (σύνδρομο πυελικής συμφόρησης, προστατοδυνία, πρωκταλγία, βουλβοδυνία, κ.α.).

  9. Πόνος από ρευματοειδή αρθρίτιδα.

  10. Καρκινικός πόνος (σε ασθενείς με χρόνια ή προχωρημένη νόσο).

Χρόνιος πόνος, Γκατζώνης Στέργιος - Στυλιανός MD, Phd - Νευρολόγος, Ειδικός στις Μυϊκές Δυστροφίες, Σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα, Παγιδευτικές Νευροπάθειες, ΜΥΑΣΘΕΝΕΙΑ GRAVIS, Ημικρανία, Γκατζώνης Νευρολόγος, νευρολογος, nevrologos, Επιληψία, Ημικρανία, γιατρος για πονοκεφαλο, γιατρος για ημικρανια, Κεφαλαλγία, παρκινσον, αλτσχαιμερ, πονοκέφαλος, Νευρολόγος για Ημικρανία, botox για ημικρανία, botox πονοκεφαλος, θεραπεία Επιληψίας, γιατρός για Επιληψία, Σκλήρυνση κατά Πλάκας, γιατρός για Σκλήρυνση κατά Πλάκας, γιατρος για Alzheimer, γιατρός για Parkinson, Πάρεση Προσωπικού Νεύρου, γιατρός για Πάρεση, γιατρος για ζαλάδες, Χρόνιος Νευροπαθητικός Πόνος, γιατρός για Μυαλγίες, γιατρός για Άνοια, Νευραλγία Τριδύμου, γιατρός για Νευραλγία Τριδύμου, Αθροιστική κεφαλαλγία, Κεφαλαλγία τάσεως, γιατρός για Διαβητική Νευροπάθεια

Ποια είναι η εμφάνιση του χρόνιου πόνου στον γενικό πληθυσμό

Ο χρόνιος πόνος αποτελεί ένα νευροβιολογικό και ψυχοκοινωνικό σύνδρομο, με σημαντικό επιπολασμό στον γενικό πληθυσμό και ποικιλία προδιαθεσικών παραγόντων. Η αντιμετώπισή του απαιτεί διεπιστημονική προσέγγιση, λαμβάνοντας υπόψη το πλήρες βιοψυχοκοινωνικό προφίλ του ατόμου. Καθώς η κατανόηση της παθοφυσιολογίας του εξελίσσεται, ενισχύεται η ανάγκη για εξατομικευμένες θεραπείες, που να στοχεύουν όχι μόνο στον πόνο, αλλά και στις συνοδές συναισθηματικές και λειτουργικές διαταραχές.

Η επικράτηση του χρόνιου πόνου ποικίλλει σημαντικά μεταξύ των μελετών, λόγω των πληθυσμιακών χαρακτηριστικών. Παρ’ όλα αυτά, η διεθνής βιβλιογραφία συμφωνεί σε μερικές βασικές εκτιμήσεις:

 

Στον γενικό πληθυσμό, ο επιπολασμός του χρόνιου πόνου κυμαίνεται περίπου στο 20% έως 30%, με ορισμένες χώρες να αναφέρουν ακόμη υψηλότερα ποσοστά.

 

Σε ευρωπαϊκές μελέτες, περίπου 1 στους 5 ενήλικες αναφέρει χρόνιο πόνο μέτριας ή σοβαρής έντασης που διαρκεί πάνω από 6 μήνες.

 

Ο πόνος μυοσκελετικής αιτιολογίας, όπως η οσφυαλγία, η αυχεναλγία και η οστεοαρθρίτιδα, αποτελεί τις πιο συχνές μορφές.

Οι γυναίκες εμφανίζουν σταθερά υψηλότερα ποσοστά χρονίου πόνου σε πολλές επιδημιολογικές μελέτες.  

Το ποσοστό στις γυναίκες κυμαίνεται γύρω στο 25–35%, ενώ στους άνδρες γύρω στο 15–25%.

Η μεγαλύτερη συχνότητα στις γυναίκες αποδίδεται σε έναν συνδυασμό βιολογικών, ορμονικών και νευροβιολογικών παραγόντων, όπως:

  • Ορμονικές διακυμάνσεις: Η οιστρογονική και προγεστερονική δραστηριότητα επιδρούν στα κυκλώματα του πόνου, τροποποιώντας την ευαισθησία των νευρώνων σε περιόδους όπως η έμμηνος ρύση, η εγκυμοσύνη και η εμμηνόπαυση.

  • Διαφορές στο κεντρικό νευρικό σύστημα: Οι γυναίκες τείνουν να έχουν υψηλότερη δραστηριότητα σε περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με την επεξεργασία συναισθηματικών και αισθητηριακών πτυχών του πόνου, όπως η νήσος και ο πρόσθιος φλοιός του προσαγωγίου.

  • Κεντρική ευαισθητοποίηση: Οι μηχανισμοί ενίσχυσης του πόνου, όπου ο νωτιαίος μυελός και ο εγκέφαλος αυξάνουν την απόκριση σε επώδυνα ερεθίσματα, φαίνεται να εμφανίζονται συχνότερα και εντονότερα στις γυναίκες. Αυτό σχετίζεται με διαφορές στα νευροδιαβιβαστικά συστήματα (π.χ. σεροτονίνη, νοραδρεναλίνη) και στον τρόπο που το ανοσοποιητικό σύστημα αλληλεπιδρά με τα νευρικά κύτταρα.

  • Ανοσο-νευρική αλληλεπίδραση: Τα μικρογλοιακά κύτταρα και τα Τ-λεμφοκύτταρα εμπλέκονται στην αντίληψη και διατήρηση του πόνου. Στις γυναίκες, η ορμονική ρύθμιση μπορεί να ενισχύει την απελευθέρωση φλεγμονωδών μεσολαβητών που αυξάνουν τη νευρική ευαισθησία.

 

Με απλά λόγια, οι γυναίκες δεν “φαντάζονται” περισσότερο πόνο, αλλά επειδή ο εγκέφαλός τους και τα νευρικά τους κυκλώματα συχνά λειτουργούν σε “υψηλότερη ένταση” απέναντι στα ερεθίσματα, το αποτέλεσμα είναι η μεγαλύτερη πιθανότητα οξείας αντίδρασης και χρόνιας επιμονής του πόνου.

Ποια είναι η διαγνωστική προσέγγιση του χρόνιου πόνου

Η διαγνωστική προσέγγιση του χρόνιου πόνου απαιτεί συνδυασμό κλινικής αξιολόγησης, εντοπισμού της αιτίας, εκτίμησης της έντασης και του τύπου του πόνου, καθώς και αναγνώρισης συνοδών ψυχοκοινωνικών παραγόντων.

Ο στόχος δεν είναι μόνο να τεκμηριωθεί το αίτιο, αλλά και να προσδιοριστεί ο παθοφυσιολογικός μηχανισμός, που καθοδηγεί και τη θεραπεία.

Η διαγνωστική διαδικασία περιλαμβάνει:

1. Λήψη του αναλυτικού ιστορικού
  • Έναρξη πόνου: οξύς ή σταδιακός; ακολουθεί κάποιο τραύμα, χειρουργείο, λοίμωξη ή νόσο
  • Διάρκεια, εντόπιση και κατανομή: εντοπισμένος πόνος, διάχυτος, συμμετρικός ή ασύμμετρος.
  • Ποιότητα: καυστικός πόνος, νυγμώδης, πιεστικός, ηλεκτρικός, βαθύς, επιφανειακός.
  • Παράγοντες επιδείνωσης/ανακούφισης: κίνηση, ηρεμία, θερμοκρασία, θέση.
  • Συσχέτιση με άλλες εκδηλώσεις: δυσαισθησίες, υπαισθησία, μυϊκή αδυναμία, κόπωση, διαταραχές ύπνου, άγχος, κατάθλιψη.
  • Ιατρικό ιστορικό: χρόνιες παθήσεις, κακοήθειες, αυτοάνοσα, χειρουργεία.
  • Φαρμακευτικό ιστορικό: αναλγητικά που έχουν δοκιμαστεί, ανταπόκριση, παρενέργειες.
  • Ψυχοκοινωνικοί παράγοντες: επαγγελματικές/οικογενειακές επιπτώσεις, κοινωνική υποστήριξη.
 
2. Κλινική εξέταση
  • Γενική επισκόπηση: στάση, βάδισμα, εκφράσεις πόνου.
  • Τοπική επισκόπηση και ψηλάφηση: ευαισθησία, μυϊκός σπασμός, οίδημα, θερμοκρασία, αλλοιώσεις δέρματος.
  • Νευρολογική εκτίμηση: αισθητικότητα (ελαφρά αφή, θερμοκρασία, πόνος, δόνηση), κινητικότητα, αντανακλαστικά.
  • Ειδικές δοκιμασίες: Tinel, Phalen, straight leg raising test κ.λπ. ανάλογα με την υποψία.
  • Αξιολόγηση λειτουργικότητας: εύρος κίνησης, αντοχή, επιπτώσεις στις καθημερινές δραστηριότητες.
 
3. Εργαστηριακός έλεγχος
Στοχευμένος, ανάλογα με την κλινική υποψία:
  • Δείκτες φλεγμονής (ΤΚΕ, CRP) για υποψία φλεγμονώδους αιτιολογίας.
  • Ανοσολογικοί δείκτες (ANA, RF, anti-CCP) σε ρευματολογικά αίτια.
  • Βιοχημικός/ορμονικός έλεγχος (θυρεοειδής, βιταμίνη D, B12) σε διάχυτο πόνο.
  • Καρκινικοί δείκτες εφόσον υπάρχουν ενδείξεις κακοήθειας.
 
4. Απεικονιστικός έλεγχος
  • Ακτινογραφία: εκφυλιστικές ή τραυματικές αλλοιώσεις.
  • MRI / CT: νευρολογικές βλάβες, νεοπλασίες, δισκοπάθειες, μυοσκελετικές παθήσεις.
  • Υπερηχογράφημα: μαλακοί ιστοί, αρθρώσεις, αγγεία.
  • Σπινθηρογράφημα: εντοπισμός μεταστάσεων σε οστά ή φλεγμονωδών εστιών.
 
5. Εξειδικευμένα διαγνωστικά εργαλεία
  • Νευροφυσιολογικές εξετάσεις (Ηλεκτρομυογράφημα, μελέτη ταχύτητας αγωγής νεύρων) για τεκμηρίωση νευροπαθητικού πόνου.
  • Ποσοτική αισθητική δοκιμασία (QST) για εκτίμηση κατωφλιών πόνου.
  • Διαγνωστικοί αποκλεισμοί (nerve blocks) για εντοπισμό της πηγής του πόνου.
 
6. Προσδιορισμός μηχανισμού πόνου
Αν είναι πόνος που προκύπτει ως συνέπεια χρόνιας ασθένειας ή νοσήματος, νευροπαθητικός, χρόνιος πόνος κεντρικής ευαισθητοποίησης, κλπ, καθώς και την ψυχολογική επίπτωση και συναισθηματική επιβάρυνση του ασθενούς.
 
Η ολοκληρωμένη διάγνωση του χρόνιου πόνου δεν είναι στιγμιαία διαδικασία. Συχνά απαιτεί επαναξιολόγηση και συνδυασμό ευρημάτων για να καταλήξουμε σε μια σαφή αιτιολογική κατηγοριοποίηση, πάνω στην οποία θα βασιστεί η θεραπεία.

Ποια είναι η θεραπευτική προσέγγιση του χρόνιου πόνου

Η αντιμετώπιση του χρόνιου πόνου απαιτεί εξατομίκευση, αναγνώριση μηχανισμών, και χρήση πολυμορφικών θεραπευτικών στρατηγικών. Η σύγχρονη νευρολογία ενσωματώνει κλασικές φαρμακολογικές θεραπείες με εξελιγμένες επεμβατικές και βιοτεχνολογικές προσεγγίσεις, ενώ δεν παραβλέπει τους ψυχοκοινωνικούς παράγοντες.

Η αντιμετώπιση του χρόνιου πόνου στο νευρολογικό πλαίσιο δεν είναι απλώς μία συνταγογράφηση αναλγητικών.

Ο χρόνιος πόνος αποτελεί μια πολύπλοκη νευροφυσιολογική κατάσταση όπου κεντρικοί και περιφερικοί μηχανισμοί πόνου συνυπάρχουν και αλληλοτροφοδοτούνται. Η αντιμετώπισή του απαιτεί εκτενή κατανόηση των υποκείμενων μηχανισμών και εφαρμογή θεραπειών που στοχεύουν:

Το πλάνο διαμορφώνεται με βάση:

  • Τύπο πόνου και παθοφυσιολογία

  • Βαρύτητα και λειτουργική επίπτωση

  • Ανταπόκριση σε προηγούμενες θεραπείες

  • Συνοσηρότητες (ψυχιατρικές, νευρολογικές, καρδιολογικές)

  • Ασφάλεια και ανοχή φαρμάκων

 

Η Φαρμακευτική αντιμετώπιση του χρόνιου πόνου μπορεί να περιλαμβάνει:

  • Τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά

  • Αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης-νοραδρεναλίνης

  • Αντισπασμωδικά (αντιεπιληπτικά)

  • Κορτικοστεροειδή

  • Οπιοειδή

  • Μονοκλωνικά αντισώματα

  • Botox

Botox για τον χρόνιο πόνο

Η χρήση της βοτουλινικής τοξίνης τύπου Α (Botox) σε χρόνιο πόνο έχει πολύ συγκεκριμένη νευροβιολογική βάση και δεν περιορίζεται απλώς στην κλασική δράση της στους μύες. Στην πραγματικότητα, πέρα από την αναστολή της απελευθέρωσης ακετυλοχολίνης στις νευρομυϊκές συνάψεις, επιδρά και στα αισθητικά νεύρα, επηρεάζοντας τους μηχανισμούς κεντρικής και περιφερικής ευαισθητοποίησης. Η χρήση Botox έχει ένδειξη σε:

Ιατρική κάνναβη για τον χρόνιο πόνο

Η χρήση ιατρικής κάνναβης μπορεί να έχει κάποιο όφελος ειδικά σε νευροπαθητικού τύπου πόνους.

  • Στον νευροπαθητικό πόνο αρκετές συστηματικές ανασκοπήσεις και αναλύσεις δείχνουν μέτριο αλλά στατιστικώς σημαντικό όφελος για ορισμένα κανναβινοειδή.

  • Στον χρόνιο μυοσκελετικό πόνο (οσφυαλγία, αρθρίτιδα, ινομυαλγία, κ.α.) κάποιες ανασκοπήσεις δείχνουν μικρή κλινική βελτίωση για ορισμένους ασθενείς.

  • Στον καρκινικό πόνο οι αναλύσεις καταλήγουν σε χαμηλής ποιοτικής απόδειξης οφέλη.

  • Σε αλλοδυνία & υπερλγησία παρατηρείται μικρή βελτίωση σε νευροπαθητικές μορφές όπου οι διαταραχές συνδέονται με περιφερική ευαισθητοποίηση.

Επεμβατικές θεραπείες για τον χρόνιο πόνο

Οι επεμβατικές θεραπείες για τον χρόνιο πόνο είναι πολλές και καλύπτουν από ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές μέχρι πιο προχωρημένες νευροχειρουργικές παρεμβάσεις. Η επιλογή εξαρτάται από τον τύπο πόνου (νευροπαθητικός, μυοσκελετικός, καρκινικός, μικτός), τη διάρκεια, την ανταπόκριση σε συντηρητικές μεθόδους και την γενική κατάσταση του ασθενούς. Ορισμένες από τις επεμβατικές θεραπείες, είναι:
  • Ενέσιμες/τοπικές παρεμβάσεις τοπικού αναισθητικού + κορτικοστεροειδών
  • Θερμικές τεχνικές με ραδιοσυχνότητες και Cryoablation
  • Επισκληρίδιες & ενδορραχιαίες θεραπείες
  • Νευροδιέγερση νωτιαίου μυελού, περιφερικών νεύρων
  • Διέγερση εγκεφάλου Deep Brain Stimulation (DBS)
  • Νευρολυτικές τεχνικές, χημική νευρόλυση
  • Σπονδυλοπλαστική / Κυφοπλαστική
  • Αποσυμπιεστικές τεχνικές

Συμπερασματικά

Ο χρόνιος πόνος είναι ένας αόρατος εχθρός. Δεν είναι απλώς ένα σύμπτωμα, αλλά μια πολύπλοκη νευρολογική διαταραχή. Με την πάροδο του χρόνου, το νευρικό σύστημα μπορεί να γίνει υπερευαίσθητο, δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο όπου ο πόνος αυτοενισχύεται. Αυτό σημαίνει πως, όσο μένει χωρίς αντιμετώπιση, η ένταση και η διάρκεια του πόνου μπορεί να αυξηθούν, επιβαρύνοντας σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών. Ωστόσο, η νευροεπιστήμη μας δείχνει πως το νευρικό σύστημα έχει πλαστικότητα και μπορεί να «ξαναρυθμιστεί» με σωστή θεραπεία, που συνδυάζει φάρμακα, φυσιοθεραπεία και γνωστική υποστήριξη. Η πρόκληση είναι να δράσουμε άμεσα και ολιστικά, πριν ο πόνος «εγκατασταθεί» βαθύτερα.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΕ ΤΟ ΡΑΝΤΕΒΟΥ ΣΑΣ

Γκατζώνης Νευρολόγος, νευρολογος, nevrologos, Επιληψία, Ημικρανία, γιατρος για πονοκεφαλο, γιατρος για ημικρανια, Κεφαλαλγία, παρκινσον, αλτσχαιμερ, πονοκέφαλος, Νευρολόγος για Ημικρανία, botox για ημικρανία, botox πονοκεφαλος, θεραπεία Επιληψίας, γιατρός για Επιληψία, Σκλήρυνση κατά Πλάκας, γιατρός για Σκλήρυνση κατά Πλάκας, γιατρος για Alzheimer, γιατρός για Parkinson, Πάρεση Προσωπικού Νεύρου, γιατρός για Πάρεση, γιατρος για ζαλάδες, Χρόνιος Νευροπαθητικός Πόνος, γιατρός για Μυαλγίες, γιατρός για Άνοια, Νευραλγία Τριδύμου, γιατρός για Νευραλγία Τριδύμου, Αθροιστική κεφαλαλγία, Κεφαλαλγία τάσεως, γιατρός για Διαβητική Νευροπάθεια, γιατρός για ινομυαλγία

Για ραντεβού στο Νευρολογικό Ιατρείο Σπύρου Μερκούρη 39 Χίλτον 116 34 - Αθήνα 4ος Όροφος
μπορείτε να καλέσετε την Γραμματεία στα τηλ.:

210 729 3431 - 210 724 1956

Το ωράριο του Ιατρείου είναι κατόπιν ραντεβού κάθε:  
Δευτέρα, Τετάρτη  και Πέμπτη
16:30 - 21:00

  • Facebook
  • TikTok
  • Youtube

ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΑ ΝΕΑ

Γκατζώνης Νευρολόγος, νευρολογος, nevrologos, Επιληψία, Ημικρανία, γιατρος για πονοκεφαλο, γιατρος για ημικρανια, Κεφαλαλγία, παρκινσον, αλτσχαιμερ, πονοκέφαλος, Νευρολόγος για Ημικρανία, botox για ημικρανία, botox πονοκεφαλος, θεραπεία Επιληψίας, γιατρός για Επιληψία, Σκλήρυνση κατά Πλάκας, γιατρός για Σκλήρυνση κατά Πλάκας, γιατρος για Alzheimer, γιατρός για Parkinson, Πάρεση Προσωπικού Νεύρου, γιατρός για Πάρεση, γιατρος για ζαλάδες, Χρόνιος Νευροπαθητικός Πόνος, γιατρός για Μυαλγίες, γιατρός για Άνοια, Νευραλγία Τριδύμου, γιατρός για Νευραλγία Τριδύμου, Αθροιστική κε�φαλαλγία, Κεφαλαλγία τάσεως, γιατρός για Διαβητική Νευροπάθεια, γιατρός για ινομυαλγία

Σε απλή και κατανοητή γλώσσα, ο επισκέπτης μπορεί να ενημερωθεί για πολλά ενδιαφέροντα που συμβάλλουν στην πρόληψη και διατήρηση της καλής υγείας.

VIDEO & ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ

Παρουσιάσεις από τον Καθηγητή κ. Γκατζώνη, σε θέματα Νευρολογικών παθήσεων.

bottom of page